طریق انصاف در تقابل سنت و مدرنیته

نگاهی به فیلم «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»؛

طریق انصاف در تقابل سنت و مدرنیته

زندگی سنتی در حالی آرزوی نیل به زندگی مدرن را دارد که زندگی مدرن به‌سرعت فرومی‌پاشد و نقطه‌ی عزیمت جامعه‌ی در حال گذار در این میان گم می‌شود. حالا جامعه نمی‌داند کجا قرار دارد و به کدام سوی باید حرکت کند؟

فرهنگ امروز: کلی‌گویی و حکم کلی دادن از اقتضائات کار فیلسوف و نظریه‌پرداز است، وی به اقتضای شیوه‌ی تفکرش مجبور است مثال نقض‌ها و متغیرها را جدی نگیرد تا فرضیه‌ی خود را با اغماض در قبال متغیرهای کم‌قوت به اثبات برساند. علوم انسانی مدرن نیز هرچند مدعی روش تحقیق علمی، تجربی است، لکن با طرفۀالحیلی شیوه‌ی فلاسفه را در پیش می‌گیرد؛ لذا می‌بینیم در جامعه‌ای مانند امریکا با جامعه‌ی هدف مشترک، دو طیف روان‌شناس، دو شیوه و سبک کاملاً مغایر با یکدیگر را بنیان می‌گذارند، اما هنرمند و به‌طریق‌اولی داستان‌نویس از آنجا که وقایع را به‌صورت جزئی مشاهده کرده و اهل استقراء است از متغیرها و مثال نقض‌ها نمی‌گذرد. در باب دعوای قدیمی سنت و مدرنیته هم این‌چنین است؛ چراکه مخالفان سنت یا مخالفان مدرنیته به کلی‌گویی و تمامیت‌خواهی روی می‌آورند و هرآنچه سنت یا مدرنیته ارائه می‌دهد را مذموم یا مقبول می‌دانند، اما هنرمند و فیلم‌ساز اجتماعی می‌تواند با موشکافی مسائل جزئی زندگی مدرن و سنتی، این تقابل و جدال را در میدانی از انصاف رقم بزند.

بیگانگی از جنس سیاه نمایی !!

 

نام فیلم : بیگانه

کارگردان : بهرام توکلی

ü    خلاصه فیلم :

با ورود خواهر روان‌پریش یک زوج جوان که در انتظار فرزند هستند، کانون گرم خانوادگی آنها با بحران جدی روبرو می‌شود.

ü    سیر داستانی فیلم :

سیر داستانی این فیلم بدین صورت است که از صحنه ای آرام و در یک خانهی کاملا" مرتب و منظم در پایین شهر تهران آغاز می شود و ناگهان با ورود یک خواهر روان پریش تمام این آرامش و روند آرام فیلم سرعت بگیرد و حرکت کاملا" سریع و بی وقفه پیدا کند که این سرعت تبدیل به اتفاقات ریز و درشتی می شود که یکی پس از دیگری رخ می دهد و باعث یک نوع التهاب و دلهره در مخاطب فیلم می شود تا وقتی که فیلم با اتفاقات متعدد همچون افزایش اتهامات به خواهر روان پریش ، اوج می گیرد و سپس یک سر نزولی و آرام پدید می آید تا به یک نقطه آرامش می رسد و مخاطب پس از یک طوفان حوادث در آرامش نسبی فیلم قرار می گیرد .

نکاتی که باید در نگاه به سیر داستان فیلم توجه داشت می تواند موارد زیر باشد :

- حرکت تند داستان در یک مقطع زمانی واحد

- قاب و لوکشین ثابت برای شکل گیری اتفاقات فیلم

- هدف داری برخی دیالوگ های بازیگران و حساسیت زا بودن آنها بر روند شکل گیری حوادث فیلم

- قابل پیش بینی برخی حوادث فیلم از طریق کنار هم قرار دادن معادلات دو طرفه ای که کار گردان در فیلم شکل می دهد .

ü    بررسی ساختاری و محتوایی :

شاید پرداختن به یک قضیه ی روانشناسی و روانشناختی در یک فیلم و در قاب تصویر بر هر کارگردانی دشوار باشد و نمی توان توقع داشت که کارگردان به طور کامل و تمام این نوع رخدادها را بتواند در قالب یک فیلم به تصویر درآورد ؛ اما با این توصیفات برخی ایرادات محتوایی خیلی در روند فیلم به چشم می خورد که هر کدام جای بحث دارد :

- روند سریع شکل گیری اتفاقات بدون هماهنگ سازی و طبقه بندی ذهن مخاطب و ایجاد یک آشوب رفتاری و فکری در اذهان تماشاگران که باعث میشود تا مخاطب ما در ادامه خط سیر داستان نتواند رخداد ها را به درستی تحلیل نماید و در استدلال های فیلم دچار اشکال شود .

- سیاه نمایی ، ترس و دلهره در بطن فیلم جای دادن و اینکه تماشگر هر لحظه از شخصیت های فیلم تعدد قرائت دارد و تصویر ثابتی در ذهن او شکل نمی گیرد نمی تواند در روند محتوایی فیلم نقطه مثبت باشد بلکه جایی برای ایراد و اشکال وارد کردن نیز می باشد بدین جهت که در مواردی این تعدد قرائت ها باعث شده تا تماشاگر بر روی فیلم حساب جدی باز نکند .

- شاید گاهی اوقات کلام های تاثیر گذار و هدف دار کارگردان خیلی سطحی و به صورت ناشیانه در گفتگو های بازیگران قرار داده شده بود که این امر درواقع یک نمونه نقص محتوا گونه و ساختاری از لحاظ جایگاه بیانها و نقل قولها است .

- در تعدادی از صحنه ها نوع چیدمان اجسام و طراحی فضای فیلم به گونه ای می باشد که محتوای گفتگوها قبل از بیان به ناخودآگاه ذهن ارسال می شود و در واقع فضای فیلم طوری طراحی شده است که خیلی آسان در برخی مقاطع فیلم قابل پیش بینی است .

 

تسلیم یا جدال در برابر نظم نوین جهانی؛ مسئله این است

نگاهی به فیلم «تنهای تنهای تنها»؛

تسلیم یا جدال در برابر نظم نوین جهانی؛ مسئله این است

دایی «رنجرو» برخلاف اکثریت جامعه آرزوی شکست مذاکرات و خروج مهندسان روس از ایران را دارد؛ زیرا منافع شخصی‌اش در این است که روس‌ها نیروگاه را ترک کنند و نیروگاه به یک ساختمان متروکه تبدیل شود تا او به‌عنوان نگهبان آنجا سر کار خود بازگردد. او می‌تواند سمبل برخی جریان‌های خاص باشد که ...

فرهنگ امروز/ حسین امیری: فیلم «تنهای تنهای تنها» از همه لحاظ خلاف جهت سینمای امروز ایران حرکت می‌کند، چه از لحاظ فرم که بازگشتی امروزین و نوآورانه به دهه‌ی 60 است و چه از حیث محتوا که برخلاف سایر فیلم‌های سیاسی، اجتماعی، نگاهی ساده و کاملاً صادقانه از زاویه‌ی دید کارگردان به وقایع جامعه دارد –عرض می‌کنم از زاویه‌ی دید کارگردان چون نگاه صادقانه به معنی نگاه درست نیست–. بازگشت به دهه‌ی 60 به‌عنوان الگوی فیلم‌های واقع‌گرایانه و اصیل بعد از انقلابی، از جهات مختلف مشهود است.

معمای غرامت

نگاهی به فیلم استرداد؛

معمای غرامت

داستان فیلم تقریباً در سال‌های آغاز جنگ سرد بین بلوک غرب و شرق رخ می‌دهد و از لحاظ تاریخی روسیه‌ای که به تصویر کشیده می‌شود، روسیه‌ی دوران جنگ سرد است، همین امر باعث شده فیلم از لحاظ فرم در دام تقلید از فرم فیلم‌های ژانر جاسوسی آن زمان بیفتد.

 

فرهنگ امروز/ اعظم جودی: در چند سال گذشته نوعی از هالیوودزدگی با شعار زیبای «ساخت فیلم‌های فاخر انقلابی اسلامی» توسط مدیریت سینمایی کشور پیش گرفته شد، فیلم‌هایی مانند ملک سلیمان، راه آبی ابریشم و در سال‌های اخیر لاله و استرداد از جمله فیلم‌هایی بودند که تحت تأثیر این نوع هالیوودزدگی و با عنوان فیلم‌های فاخر ساخته شدند، استرداد در این میان با رویکرد تاریخ معاصر و موضوع خسارت‌های وارده به ایران در جنگ جهانی سفارش داده شد. ظاهر امر این بود که این بار هدف بر قالب و محتوا ارجحیت دارد و در راستای سیاست‌های دولت سابق مبنی بر فشار به روسیه و انگلستان قرار است فیلمی تاریخی تولید شود. خبرهایی که قبل از اکران فیلم در رسانه‌ها از طرف تیم تولیدکننده منتشر می‌شد حاکی از این بود که قرار است فیلمی وطن‌پرستانه با موضوع غرامت‌های جنگ جهانی دوم به ایران ساخته شود؛ اما اکران فیلم همه را غافل‌گیر کرد.